Μετά από άδεια του συγγραφέα Δρα Ανδρέα Σοφοκλέους, αναδημοσιεύουμε το άρθρο με τίτλο “Η αποκατάσταση της αλήθειας από τους Βιολόγους” όπως δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες Αλήθεια (4/10/12), Πολίτη (7/10/12), Φιλελεύθερο και Σημερινή (13/10/12).
Τις τελευταίες μέρες έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέσω του τύπου επιστολές Γεωγράφων που ζητούν να διοριστούν άμεσα στην εκπαίδευση. Όπως οι ίδιοι οι Γεωγράφοι αναφέρουν, ενώ κλήθηκαν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα προϋπηρεσιακής κατάρτισης την περσινή σχολική χρονιά, όπως και το έπραξαν, τη φετινή σχολική χρονιά δε διορίστηκαν στα δημόσια σχολεία. Toαποτέλεσμα ήταν να μείνουν άνεργοι, αφού προηγουμένως είχαν παραιτηθεί από τις δουλειές τους. Στις επιστολές αυτές, οι Γεωγράφοι καταφέρονται εναντίον των Βιολόγων, θεωρώντας τους υπεύθυνους για το μη διορισμό πολλών Γεωγράφων που βρίσκονται στον κατάλογο διοριστέων καθηγητών. Ξεπερνώντας τα όρια της επαγγελματικής δεοντολογίας, αλλά και της υποτυπώδους σωστής συμπεριφοράς, μιλούν προσβλητικά και υπεροπτικά για ανικανότητα των Βιολόγων να διδάξουν το μάθημα της Γεωγραφίας. Διατείνονται μάλιστα ότι το αποτέλεσμα της διδασκαλίας του μαθήματος της Γεωγραφίας από Βιολόγους, είναι να βγαίνουν σχεδόν όλα τα παιδιά της Κύπρου Γεωγραφικά αμόρφωτα. Ακόμα, στην επιστολή τους οι Γεωγράφοι καταθέτουν τον ισχυρισμό ότι η Βιολογία καμία σχέση δεν έχει με το αντικείμενο που πραγματεύεται η Γεωγραφία.
Οι συνάδελφοι Γεωγράφοι θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι εκατοντάδες εκπαιδευτικοί έχουν παρακολουθήσει την προϋπηρεσιακή κατάρτιση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και παραμένουν αδιόριστοι. Μεταξύ αυτών βρίσκονται και 25 Βιολόγοι. Οι Γεωγράφοι κατηγόρησαν τους Βιολόγους για ανικανότητα να διδάξουν το μάθημα της Γεωγραφίας. Μήπως υπάρχει κάποια έρευνα από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο που να αποδεικνύει τον ισχυρισμό αυτό, ή ακόμα ότι οι Βιολόγοι δε διδάσκουν το μάθημα της Γεωγραφίας με επάρκεια; Όχι, βέβαια. Αντίθετα, οι Βιολόγοι κάθε χρόνο παρακολουθούν επιμορφωτικά σεμινάρια Γεωγραφίας και βεβαίως ακολουθούν τα αναλυτικά προγράμματα για τη διδασκαλία του μαθήματος που συνέταξαν Γεωγράφοι. Εξάλλου, οι δύο κλάδοι συνεργάζονται και βρίσκονται κάτω από τη σκέπη της ίδιας επιθεώρησης στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.
Για να φτάσει κάποιος στην αλήθεια, θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να εξετάσει το ζήτημα από μια άλλη οπτική γωνία. Η θεματολογία την οποία πραγματεύεται η Γεωγραφία, άπτεται των Βιολογικών θεμάτων. Για παράδειγμα, στα συγγράμματα Γεωγραφίας του γυμνασίου (στο λύκειο δε διδάσκεται το μάθημα), γίνεται εμβάθυνση σε θέματα Βιολογίας, όπως η μελέτη της χλωρίδας και της πανίδας, η μελέτη οικολογικών θεμάτων, περιβαλλοντικών προβλημάτων, αειφόρου ανάπτυξης, κλπ. Ακόμα, στην προσέγγιση των θεμάτων Γεωγραφίας, χρησιμοποιείται από τους Γεωγράφους, ο Βιολογικός τρόπος προσέγγισης. Στα σεμινάρια των επιθεωρητών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού των δύο τελευταίων ετών, οι παρουσιάσεις των Γεωγράφων αφορούσαν τη χλωρίδα και την πανίδα της Κύπρου, θέματα που σαφώς πραγματεύεται η Βιολογία. Το τελευταίο εύκολα αποδεικνύεται, μελετώντας το πρόγραμμα σπουδών της Βιολογίας, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων σχετικά μαθήματα όπως Γεωβοτανική, Βοτανική, Ζωολογία, Οικολογία, Λιμνολογία, Υδροβιολογία, Φυσική Γεωγραφία, Ζωογεωγραφία κλπ, με έμφαση στα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ελάχιστα Πανεπιστήμια στην Ευρώπη παρέχουν πτυχίο Γεωγραφίας. Αυτό συμβαίνει γιατί στην ουσία η θεματολογία του μαθήματος αυτού, ως επί το πλείστον καλύπτεται από τον κλάδο της Οικολογίας που αναντίλεκτα μελετάται από τη Βιολογία. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες το μάθημα της Γεωγραφίας διδάσκουν κυρίως Βιολόγοι. Στην Κύπρο, το μάθημα της Γεωγραφίας διδάσκεται από Βιολόγους εδώ και δεκαετίες με μεγάλη επιτυχία. Αυτό αποδεικνύεται από το μεγάλο ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι μαθητές για το συγκεκριμένο μάθημα και από τις επιτυχίες σε διεθνείς ολυμπιάδες.
Με όλα τα πιο πάνω δεδομένα, πώς είναι δυνατό να κατηγορούνται οι Βιολόγοι για ανικανότητα στη διδασκαλία του μαθήματος της Γεωγραφίας και ότι δεν έχουν καμία σχέση με το αντικείμενο του μαθήματος αυτού;
Εμείς οι Βιολόγοι, ασφαλώς βλέπουμε με συμπάθεια το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νεαρότεροι αδιόριστοι Γεωγράφοι. Θα έπρεπε όμως να γνωρίζουν ότι για το γεγονός αυτό δεν ευθύνονται οι Βιολόγοι, οι οποίοι βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Τα τρία τελευταία χρόνια έχουν μείνει αδιόριστοι 16 συνολικά Βιολόγοι. Μερικοί από αυτούς έμειναν έξω από την εκπαίδευση, ενώ είχαν ήδη τέσσερα χρόνια υπηρεσίας στα δημόσια σχολεία. Εξάλλου, τη φετινή σχολική χρονιά δε διορίστηκε ούτε ένας νέος Βιολόγος, ενώ αντίθετα οκτώ νέοι Γεωγράφοι διορίστηκαν φέτος στα δημόσια σχολεία.
Hεπιμονή των Γεωγράφων, ότι θα πρέπει άμεσα να αντικατασταθούν Βιολόγοι από Γεωγράφους, θα δημιουργούσε τεράστια κοινωνικά προβλήματα σε πολύ μεγάλο αριθμό οικογενειών συναδέλφων Βιολόγων. Ας σημειωθεί ότι ο κατάλογος διοριστέων Γεωγράφων, περιλαμβάνει άτομα πολύ νεαρότερα, από εκείνο των Βιολόγων.
Τέλος, δεν μπορούμε να δεχθούμε την άποψη των συγκεκριμένων Γεωγράφων, ότι τα παιδιά μας είναι Γεωγραφικά αμόρφωτα. Σίγουρα, δεν είναι. Αν όμως επιμένουν σε αυτή την άποψη, τότε ίσως θα έπρεπε να κοιτάξουν βαθύτερα και να εστιάσουν στα αναλυτικά τους προγράμματα καθώς και στον τρόπο που οι ίδιοι προτείνουν να γίνεται το μάθημα και τον οποίο διαχέουν στα διάφορα επιμορφωτικά σεμινάρια τόσο στους Γεωγράφους, όσο και στους Βιολόγους.
Οι Βιολόγοι, υπηρετώντας έναν από τους πιο σημαντικούς και απαιτητικούς κλάδους σήμερα, με συνεχή και αλματώδη ανάπτυξη, διακρίνονται από αξιοζήλευτη συνέπεια και εργατικότητα. Έχουν μια ιδιαίτερη προσέγγιση με τους μαθητές, λόγω και της φύσης των θεμάτων που διδάσκουν στις πολύ ευαίσθητες ηλικίες της εφηβείας. Τα χαρακτηριστικά αυτά τους επιτρέπουν να έχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στη διδασκαλία των μαθημάτων που διδάσκουν.
Δρ. Αντρέας Σοφοκλέους, Εκπαιδευτικός – Βιολόγος